De literaire kring

Even van m’n blog-a-propos, een soort van writersblock, maar ik pak de handschoen weer op.
Eindelijk weer eens een boek uitgelezen, een soort thriller, maar dan waarin een hele boekenkast aan filosofen en dichters omvalt. Via Zeeman, wiens recensies ik veelal waardeer en die mij op een leesspoor zetten, ook al vind ik hem een druif, kwam ik bij de roman van Marjolein Februari uit. Max Pam las ik later en ik deel zijn inzichten in belangrijke mate. Eigenlijk niet zo’n hele goede roman, de personages blijven tamelijk vlak, maar toch wordt er heel wat verteld over goed en kwaad aangezien Februari de moraliteit niet schuwt. (Las ik onlangs dat moraliteit gelukkig ook een product van de evolutie is) Ondanks alle gebreken, dialogen zijn bijvoorbeeld niet het sterkste punt van de roman, is het een verontrustend boek. Te meer omdat ik met goed fatsoen nu geen boeken meer in enige kring kan bespreken. Al haal ik daarbij de intellectuele diepgang van Februari’s personen nooit of te nimmer. Met de beschrijving van het dorp in het boek ben ik weer op wat veiliger ANWB-terrein aangezien ik er veel overeenkomsten in zie met Amerongen. Nu zal het beschreven dorp fictief zijn, een mengeling van heuvelrugstadjes, maar ik blijf bij het voormalige tabaksdorp vanwege de aanwezigheid van een kasteel met terras.
Vanwege het tempo, identificatiemomenten en het engagement is het boek toch leuk om te lezen.

Graduele verschillen

Ronald vdH kreeg tijdens de verdediging van zijn promotie over de beginselen van behoorlijke elektronische rechtspraak moeilijke vragen voorgelegd. Mark B. was lid van de promotiecommissie en ik had hem lang niet meer gezien. Tijdens de receptie snel onze recente biografieen doorgenomen en toen snel doorgestoten naar een gedachtewisseling over sociale mobiliteit, minderhedenproblematiek en onderwijs. Mark is bezig met een studie naar politieke participatie waarbij hij beziet welke mogelijkheden er zijn om het verschijnsel “diplomademocratie” te lijf te gaan. Onder diplomademocratie verstaat hij de ontwikkeling van een samenleving waarin de politieke participatie sterke samenhang vertoont met de opleidingsgraad en er een “harde” onderkant ontstaat waaruit geen sociale stijging en participatie meer mogelijk is. Met een wijntje in de hand klepten we er lustig op los.
Mark’s artikelen zijn zeer lezenswaardig en bij hem heb je altijd het gevoel dat hij de materie intellectueel heel goed beheerst. Een Salieri-gevoel is geen juiste omschrijving van de positieve jaloezie die ik ervaar als ik hem lees of hoor spreken. Maar het komt er wel in de buurt. Destijds in mijn studietijd ontdekte ik,mede door hem, de grenzen van mijn intellectuele kunnen: teveel warhoofd en te weinig helderheid, focus, overzicht en het vermogen het werk van allerlei denkers te doorgronden. Troostend was dit keer het feit dat ik met enige werkelijkheidszin zou kunnen denken een proefschrift als dat van Ronald vdH te kunnen schrijven. Hoewel Ronald zeker zijn beste had gedaan en hij alleen al op basis van zijn sympathie een doctorsgraad verdient was de wetenschappelijke prestatie van zodanige aard dat ook ik mij in staat voel iets dergelijks te kunnen bereiken. Overigens stelde ik mezelf meteen gerust met het ontbreken van enige ambitie in die richting. De lengte van een enkel blogje is immers veeleisend genoeg.

Mieke's moeder

Harry H. werd vijftig, wie niet, en vierde dat in zijn Wageningse Schip van Blaauw (zie foto)

Nog even met mevrouw Roetgerink , Harrie’s schoonmoeder, gesproken waar mijn vader vaak over de vloer kwam omdat hij met haar man Jan bevriend was. Ze vertelde me dat mijn vader altijd zei dat hij, als hij zulke dochters had als zij, hen alles zou geven wat hij bezat. Omdat hij zo’n dochter miste, lichtte hij dan toe. (Mijn zus overleed op haar 5e in 1956) Tegenover hen praatte hij meer over Jantine dan dat hij er thuis over sprak. Ik denk dat hij dit ei gemakkelijker bij anderen kwijt kon dan bij zijn eigen kinderen. Hij wilde ons niet met dit verlies “belasten”. We mochten eens gaan denken dat het meisje hem liever was. Terwijl zoiets aannemelijk is omdat zij, zo jong gestorven, alleen nog maar als een ideaal hoefde voort te leven en wij er daadwerkelijk waren met al onze voors en tegens en onze groeiende zelfstandigheid. Het grote gat in mijn vaders leven kwam zo op deze zonnige zondagmiddag in Wageningen voorbij in de enkele woorden van Mieke's moeder. Ik vond het ongemakkelijk om er over door te vragen.
Ik zag mijn dochter af en toe boven de heg uit springen vanaf een trampoline. En bedacht me dat het onmogelijk is je andermans verlies eigen te maken. Ook en misschien vooral wel als het je vader betreft.

Harry heeft een enorme vrienden- en kennissenschare opgebouwd en het was leuk hem temidden van dit indrukwekkende gezelschap te zien stralen.

Oenema's Overhead

Op het slotfeest van de Deventer Boekenweek trad onder andere Klaske Oenema op. Dat was bijzonder en verrassend. Ze gebruikt als media de klassieke overheadprojector en haar stem. Ze zingt bij plaatjes die ze onderwijl op de overheadprojector assembleert. Deze composities varieren van voorstellingen met concrete “uitgeknipte” objecten zoals een emmer, schemerlamp of stoel of meer abstracte voorstellingen waarbij bijvoorbeeld geest en lichaam worden verbeeld door een ei en een dooier. Ze heeft niet voor gelikte flashfilmpjes of geanimeerde powerpoints gekozen maar bewust voor handwerk, het tijdens het zingen opbrengen van afbeeldingen, rang- en herschikken en weer weghalen. De figuratieve kant zit daardoor dichter bij toverlantaarn en wajangspel dan bij de animatiefilm. Door de combinatie van zang en de “live” compositie van de beelden krijgt de voorstelling een zeer authentiek en ook breekbaar karakter. De keuze van de beelden bij de tekst is raadselachtig en intrigerend en die beelden geven door hun stilering en compactheid de voorstelling een poetisch karakter. Tussen de narren op deze avond kwam de intieme voorstelling extra tot zijn recht Soul Fever, een Deventer funk-formatie, sloot het feest zeer swingend af, de dansvloer deinde. Oenema omringt door verse fans genoot met een drankje aan de bar na van haar succesvolle optreden.

Geotagging

Flickr.com is een site waarop je je eigen digitale fotoalbums kan publiceren en organiseren, zodat je ze via Internet kan delen met vrienden, familie of de hele wereld. Gisteren ontdekte ik dat je daar foto’s ook aan een geografische lokatie kunt koppelen door op een kaart in te klikken. “Geotaggen” heet dat tegenwoordig. Gelet op de schaal van de onderliggende digitale kaarten kun je dit zelfs doen tot op een plek in een straat, een en ander afhankelijk van het zoomniveau dat je kiest.
Omdat ik bijna net zo’n kaartenfreak ben als Sjaak is dit een vondst die je anders laat nadenken over de relatie tussen plaatjes en plekken. Door kaarten te delen met anderen kun je aan de hand van elkaars fotoos al een beetje rondpionieren in een bepaalde streek. Bij een trektocht kun je de wandeling op een kaart met aanklikbare fotoos aflopen. En ik kwam op het idee om plaatjes van geschilderde landschappen te geotaggen. Dan zie je op de kaart de locatie van Van Goghs ophaalbrug in Arles en je hebt er een afbeelding van het schilderij bij. Als je de getagde kaart dan ook nog in je TomTom kunt laden dan kun je als het ware een tocht langs afgebeelde plaatsen maken. Een ander voorbeeld is de plaatsbepaling van oude stadsfoto’s van Deventer. Kortom: het geotaggen nodigt uit tot het maken van heerlijk nutteloze toepassingen.

Negenennegen

Ze zijn nog speels, niet zulke studiebollen, lezen vooral strips en hebben een lage frustratiedrempel voor het leren bespelen van hun muziekinstrument. Ze worden al maar langer , Derk wordt steviger en Bart blijft een lichtgeraakte spijker. Ze hebben af en toe ruzie, meestal spelen ze intensief met elkaar en hebben daardoor weinig behoefte aan andere vriendjes. Voor de TV en PC zijn ze onaanspreekbaar. Vaker dan vroeger haken ze naar snoep en verbrassen ze wisselgeld bij de Meermarkt aan Marsen en kauwgumballen. Als ze een beetje oefenen maken ze hun dictees zonder fouten en leren ze er een tafel bij. Om een futiliteit kan de vlam in de pan slaan en dreigen ze met weglopen. Ze trappelend bij de deur krijgen voor de hockeytraining is voor Hetty een ware opgave. Ze bouwen virtuele werelden vol spoorrails of kastelen. Ze hebben een luizeleven. Je kan bijna niet luxer en mooier negen worden, lijkt me. Al verzucht Bart nu al regelmatig dat de tijd zo snel gaat.
(het nuttige verjaarskado onder hun handen: een nieuwe tweedehands fiets)

Gestampte pot

Joska de zestienjarige dochter van Nico en Wilma hield een grappig en hartverwarmend speechje op het 50ste verjaarsfeestje van Pa en Ma. Boven op de stamtafel in ons aller cafe Scholten in Lochem. Ze was wel zenuwachtig geweest om het zo maar voor 99 mensen te doen, doch ze deed het met verve en is daarmee een waardig volger van het politieke talent van Wilma. Zoals de ouden zongen. Joska bood Nico een dichtbundeltje aan waarvoor wij als vrienden een gedicht hadden uitgezocht of hadden vervaardigd. Ik had voor Wilma een schertsend light-verse gecomponeerd en voor Nico wat meer pretenties in dichtvorm gegoten. De laatste toch maar onder deze link publicabel gemaakt, omdat ik aldaar ook het voordragen niet kon laten. Er zitten uiteraard verschillende verwijzingen in naar Nico, al was het maar in de titel, dus ik kan me voorstellen dat de duiding niet altijd even makkelijk is. Zelf was ik ingenomen met een klassiek aandoende openingsstrofe dat ik als motto aan mijn dichtwerkjes meegaf: “Een verbond op ’t aambeeld onzer jeugd gesmeed is sterker dan de duurst gezworen eed”.
Een van de hoogtepunten van de zeer genoeglijke fuif was het kinderlied dat moeder Mieke ten gehore bracht. Zware lichamelijke aanslagen heeft ze de afgelopen jaren overleefd en helemaal ongebroken is ze niet, maar het lied klonk zuiver, krachtig en intiem.
Nico, die zich liever niet als middelpunt ziet en zijn eigen toespraakkunde gewild of ongewild altijd onderschat, benadrukte in zijn korte dankwoord dat we tot een select gezelschap van genodigden behoorden. We lieten ons tenslotte de stampotjes, stoofvlees, spek en worst van Dirk-Jan goed smaken. Opnieuw werd bevestigd dat we een generatie zijn die het geluk getroffen heeft en daarvan weten te genieten.

Schoolvoorbeeld

Hetty was ooit hoofd van een kinderdagverblijf. De leidinggevende arbeid en de persoonlijke spanningen die dat met zich mee kan brengen zorgden regelmatig voor een slapeloze nacht. De informele macht in de kleine organisatie was moeilijk te doorbreken door een hoofd dat drie dagen per week aanwezig was. Hetty besloot dat het werk haar onvoldoende lag, dat ze geen geboren leidinggevende was die gezag paart aan enige mate van ongevoeligheid voor gereutel in de organisatie. Na enkele jaren weer bij de peuters actief te zijn geweest heeft ze nu gekozen voor het geven van onderwijs. Ze is per februari begonnen als “invalkracht” op de Deventer basisscholen. En ze is al bijna vijf dagen per week bezet. Belangrijker nog is de direkte bevrediging die ze in het onderwijs ervaart, ze vind het heel leuk om voor de klas te staan en met een groep in de weer te zijn. Ze kan er een hoop eieren kwijt en het warme contact met de kinderen inspireert haar.
Onze minister van onderwijs vindt dat er minder managers moeten zijn en dat het onderwijs moet worden teruggegeven aan de leraren. Dat een persoonlijke overstap van management naar het edele handwerk voor de klas heel goed kan uitpakken kan’ie tamelijk dicht bij huis observeren. Hetty als schoolvoorbeeld voor het omsmeden van zwaarden tot ploegscharen.

Kentekens

Al ruim twee jaar maak ik deel uit van de “stuurgroep Standaardisatie Fiscaal-Juridische Informatievoorziening” en dat klinkt behoorlijk duf. Dinsdag vierden we een feestje bij met deze club en een hoop genodigden, want we hadden twee standaarden vastgesteld en die wilden we wereldkundig maken. Kortweg gezegd hebben we een unieke nummering verzonnen en vastgesteld voor uitspraken van rechters en voor wetten. Zowel diegenen die uitspraken en wetgeving produceren als diegenen die ze gebruiken in hun (digitale) informatie gaan gebruik maken van die unieke nummering. Het is enigszins vergelijkbaar met het ISBN, een uniek nummer dat aan alle gedrukte boeken wordt toegekend. Belangrijk voordeel van zo’n uniek nummer is dat je informatie veel handiger kunt koppelen. Met het SOFI-nummer (thans Burgerservicenummer) kunnen belasting- en uitkeringsgevens van jou als persoon aan worden gekoppeld. Met de nummers die door de stuurgroep tot stand zijn gebracht gaat het vooral om het beter kunnen koppelen van juridische vakinformatie. Geinteresseerden verwijs ik graag naar de site Juriconnect.nl.
Het mooie van het resultaat, en ik ben trots op onze Marc, is dat het kenteken voor “uitspraken” (vonnissen, arresten) het LJN is geworden en dat is het nummer dat wij in 1999 zijn gaan voeren. Ons nummer is als het ware tot standaard verheven en dat komt omdat wij al heel veel informatie aan elkaar knoopten onder die noemer.
Ik ben een voorstander van betekenisloze nummers en Marc wil graag iets uit een nummer kunnen lezen. Ik ben dus meer van de Nederlandse nummerborden, hij meer van de Duitse waarop je immers kunt zien uit welke stad iemand komt. In sommige gevallen is het beter een betekenisvol nummertje te maken, maar in de semantiek van de informatietechnologie blijf ik voor nietszeggendheid. Cold as ICT.

Camouflagerage

Nederland liep uit om te genieten van de eerste echte lente-zondag. Wij zochten ons heil op de noordwestvleugel van de Sallandse Heuvelrug en wandelden over de hei van de Sprengenberg. Van doorlopen kwam niet veel omdat Derk en Bart zich soldaten op het slagveld waanden. De zaterdag aangeschafte outfit, legerbroeken en jasjes met camouflageprint, versterkte hun militaire belevenis. Ze dwaalden van de gebaande paden af, hielden zich schuil en gebruikten stokjes en stokken als geweren en speren. Minder dan de helft van de tijd werd gebruikt voor het echte spel, het grootste deel bestond uit overleg en uitleg aan elkaar over de fantasiewereld waarin ze vertoefden. Onschuldige kindsoldaten.
Ik moest denken aan de loopgraven die mijn broer in onze tuin aan de Grotestraat fabriceerde en de plastic blauwe helmen die we destijds droegen. Wolter is altijd een groot liefhebber geweest van het militaire spel. Hij bezoekt zelfs nagespeelde veldslagen in Belgie. Maar in dienst is hij nooit geweest en op een stormbaan zul je hem nimmer aantreffen. Ik heb hem mijn hele leven nooit met iemand op de vuist zien gaan. Zijn biografie geeft me een gerust gevoel over de relatie tussen spel en werkelijkheid bij onze jongens. Gelet op hun gevoelige angst voor duisternis, kelders en ruzie is hun legertje spelen op de Heuvelrug de expressie van stoer doen en avonturen beleven in een veilige en beschermde wereld. Ontroerend jongensspel tussen krakende takken.

Spiegelreflectie

De hoge waterstand van de IJssel en de combinatie van enige ochtendzonneschijn en mist leenden zich voor een korte fotosessie. In mijn roetfilterloze Transitbus, CO2 uitstotend en fijn stofvernevelend, reed ik langs de boorden van de IJssel, en ik herinnerde me ergens gelezen te hebben dat door de mogelijke stijging van de zeespiegel als gevolg van de opwarming van de aarde ook het peil van onze rivieren aanzienlijk zou kunnen worden beinvloed. Wat mij enigszins gerust stelde was dat ik op weg was naar mijn zwemuurtje waarmee ik de voor mogelijke watersnoodrampen benodigde conditie en vaardigheden krachtig onderhoud.
Mijn visie op de milieuproblemen is als die op de bestuurlijke drukte, er zijn een hoop mensen die er belang bij hebben ons bang te maken.Wat is er met de zure rege gebeurd bijvoorbeeld? Zo'n Al Gore die uit de broeikast komt, ik vertrouw het niet helemaal. Geef mij maar de lekkere Bjorn Lomberg die als "Skeptical Environmentalist" de nodige vraagtekens plaatst bij al die milieugekte. Hij is verketterd en gelyncht door de gelovigen. Maar ondertussen bedenkt hij, samen met andere economen, wel hoe echt belangrijke wereldproblemen relatief goedkoop kunnen worden opgelost.
De stijging van de zee- en rivierspiegel heeft als belangrijk voordeel dat allerlei wegen onderlopen.Ik vrees dat het een van de weinige manieren is om ons daadwerkelijk uit de auto te krijgen. En de schoonheid van zo'n ondergelopen landschap is adembenemend. We krijgen er heus iets voor terug.

Druktemakers

Zo voor de Statenverkeizingen kwam ik vaak het begrip "bestuurlijke drukte" tegen. Daarmee wordt niet bedoeld dat het bestuur het druk met ons heeft maar vooral met elkaar. Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen, ze bestaan al meer dan een eeuw, maar nu heet het plots bestuurlijk druk te zijn. Eerst moest er gedereguleerd worden (wegens te grote regeldruk) , toen de administratieve lasten (wegens te hoge administratieve lastendruk) omlaag gebracht en nu is dus het verminderen van de bestuurlijke drukte en voque. Het zal niet lang meer duren of we moeten een halt toeroepen aan de Toezicht-en inspectiedruk. De modeziekten van ons overheidsapparaat.
Je kunt natuurlijk niet zo maar in het oerwoud van de bestuurlijke drukte gaan kappen. Daar moeten commissies met vooraanstaande lieden uit bedrijfsleven, bestuur en politiek zich eerst tientallen jaren over buigen. Ik herinner mij nog de grote hoeveelheid rapporten die ik in mijn studietijd moest doorworstelen over het al dan niet vormen van gewesten waarin zowel provinciale als gemeentelijke taken zouden opgaan. Heel veel dikke studies waaraan ook toen al tal van druktemakers een hoop geld verdienden. En uiteindelijk verandert er natuurlijk weinig. Want de kracht van gevestigde belangen is groot en zeker als deze zich ook nog eens in het politiek-bestuurlijke krachtenveld bevinden. Partijgenoten en politieke functies waarop je jezelf en die genoten kwijt kunt, van die dingen.
Het is in overheidsland fnuikend om bezuinigingen (afslanking) te koppelen aan reorganisaties, want die scheppen de mogelijkheid voor een keur aan vertragingstactieken die wij als geen ander weten te benutten. Dus stel ik voor dat we deregulering, verlaging van de administratieve lastendruk en de uitroeiing van de bestuurlijke drukte in samenhang en uiteraard geregisseerd aanpakken. Mijn werkdruk is dan minstens tot 2025 gegarandeerd!
Lees bijvoorbeeld de aanpak van het Ministerie van BZK, waarvan hier alvast een proeve:
Een belangrijk instrument voor het voorkomen van bestuurlijke drukte bij nieuw beleid is de door de Commissie De Grave ontwikkelde IOS-toets: de toest op Inhoud, Organisatie en Sturing. Deze toets bestaat uit een set vragen die inzicht geven in de mate waarin er kiempjes voor nieuwe bestuurlijke drukte zit het nieuwe beleid of in de nieuwe regelgeving.

Macht en Inhoud

Een niet te stuiten eufemisme in het ambtenarenjargon is het begrip "regie". Met enige schroom vermeld ik hier dan ook dat ik lid, zij het adviserend, ben van de Regieraad ICT van de rechtspraak. Die raad adviseert op zijn beurt de Raad voor de rechtspraak over alle aangelegenheden rond automatisering en, niet onbelangrijk, beslist over de verdeling en toekenning van het voor ICT beschikbare budget. Een soort intern fonds voor de ICT-kunst.Tot vorig jaar was ik nogal somber over de besturing van onze ICT en de vele miljoenen die er in mijn ogen niet goed worden besteed. Sinds de komst van de Regieraad is er een kentering merkbaar. Nog steeds gaan er veel munten naar zwarte gaten maar er is nu ruimte er kritisch na te kijken en er openlijk en diepgaand over van gedachten te wisselen. Een belangrijke rol daarin speelt de aanwezigheid van twee rechtbankpresidenten die tamelijk nuchter naar al dat automatiseringsgedoe aankijken. En zodoende kan ook ik beter mijn eieren kwijt. Komt ook nog bij dat een er een tijdelijke baas op de Haagse burelen is aangetrokken die met een frisse blik onze verrichtingen beziet en die bovendien graag mooie boeken leest. Deze ingredienten moeten er wel voor zorgen dat er langzamerhand iets gaat veranderen zodat ook ik de regie terugkrijg over mijn eigen rol in dit voor u ondoorgrondelijke stuk. Inhoud wordt weer belangrijker dan macht en dan ben ik, hoewel toch redelijk gepokt en gemazeld in bureaucratenjungle, meer op mijn gemak.

Nu even niet

Wilders is met zijn actie rond de dubbele paspoorten van Aboutaleb en Albayrak geheel en al ontmaskert als een vreemdelingenhater pur sang. Het moeten tekenen van loyaliteitsverklarringen is een praktijk die rechtstreeks kan worden ontleend aan het fascistische regime waaronder ook ons land geleden heeft. Eindelijk mensen van allochtone afkomst in het kabinet , het zou ons moeten verheugen, en dan dit gezeik van Wilders. Aan wie zijn al die pensionado’s in Spanje en tweede huiizenbezitters over de grenzen eigenlijk loyaal? Hoe meer paspoorten hoe beter in de globale village!
Maar opvallend aan het politieke gedoe rond deze paspoorten is het lage profiel dat de SP in deze kwestie kiest. Op het weblog van Jan Marijnissen is er niets over te vinden, terwijl hij er op tal van onderwerpen als de kippen bij is om zijn visie te geven. Van hem zou je toch mogen verwachten dat hij de opvattingen van Wilders actief zou bestrijden. Zwijgen is ook een vorm van politiek bedrijven , een vorm die we uit diezelfde geschiedenis maar al te goed kennen. De SP laat zich zo wel kennen want tegen een stroom ingaan zou wel eens stemmen kunnen kosten op 7 maart.